6- Kardeþliðin Kenti Þenpazar’da On iki Kardeþli Kayýn Anýtý

Þenpazar; Karadeniz Bölgesi`nin Bati Karadeniz bölümünde yer almaktadýr.

21.04.1995

Þenpazar; Karadeniz Bölgesi`nin Bati Karadeniz bölümünde yer almaktadýr.

Kastamonu il merkezine 97 km mesafede olup, il merkezinin kuzeybatýsýnda kalan ilçenin Karadeniz`e uzaklýðý 38 km dir. Ýlçe Kuzeyde Cide, Güneyde Azdavay, Kuzeydoðuda Doðanyurt ilçeleri ile komþudur.

Ýlçe`nin denizden yüksekliði 335 metredir.
Þenpazar; Tarihin ilk dönemlerine kadar uzanan tarihi koynunda barýndýran ve araþtýrýldýkça daha da eski dönemlere ulaþýlan yeþil renkli aðaç denizinin ortasýnda bir kardeþlik ve barýþ adasýdýr.
Þenpazar; Ýlk çaðlardan Roma Bizans Selçuklu Osmanlý dönemine, oradan günümüze uzanan tarihsel geliþiminde çeþitli olaylar yaþansa da genelde kardeþliðin memleketidir.
Þenpazar sonbaharýn en güzel yaþandýðý yer olarak bildiðim sevdiðim bir yerdir.
Sokaklarýnda köylerinde gezerken gördüklerimi anlatýrken bizim oralar diye bahsettiðim memlekettir.
Ýsminin hikâyesine gelince `Þehribani` daha sonra ise halk arasinda `Þarabani ve Þarbana` biçiminde söylenen ilçe adi son olarak bugünkü Þenpazar biçimine dönüþmüþtür.

Kuztekke, þehribani, Þarabana, derken 1968 yýlýnda halkýn isteði ve Türk Dil Kurumunun izniyle Þenpazar olmuþ.
Ýl Genel Meclisince ismi Þenpazar olarak deðiþtirilen bucak merkezi,1954 yýlýnda nahiye olmuþ, 1974 yýlýnda Belediye teþkilatý kurulmuþ olup; 1987 yýlýnýn Mayýs ayýnda ise ilçe olmasýna karar verilmiþtir.
Þenpazar’da her þey birbiriyle kardeþtir.
Ahþap taþla, evler ormanla, insanlarý da doðayla kardeþtir.
Kimse kimseyi kýrmaz yakmaz bozmaz.
Asýrlardýr bu böyle devam ederek günümüze kadar gelinmiþtir.
Köylerinde insanlar günlük kýyafet olarak folklorik giysileri giyer. Günümüzün en güzel görüntülerinden birini oluþturan bu gelenek belki de Türkiye’de pek az yerde vardýr.
Þenpazar göç verir yýllardýr, gurbete genelde de Ýstanbul’a yollamýþtýr insanlarýný. Yaz aylarýnda sokaklarý memleket hasretiyle dolu insanlarýný aðýrlar.
Memleket derler, vatan derler sýla derler koþarlar uzaklardan ýþýðýn pervaneye koþmasý gibi.
Þenpazar bir de kardelenlerin yurdudur. Hasretin, sevdanýn, aþkýn çiçeði kardelenlerin yurdudur.
Þenpazar içinden bir çay akar, Þenpazarlýlar bizim çay Þenpazar Çayý dediði bu derenin adý aþaðýlara denize doðru indikçe deðiþir. Kimi Sakallý (Aydos),kimi Koca Çay der.
Kim ne derse desin sonuçta Þenpazar’dan geçen çayý oluþturan her bir damlanýn son duraðý Karadeniz’in baðrýdýr.
Þenpazar bir orman denizinin ortasýndaki adadýr. Ormanlarýnda her türden aðacýn kardeþliði ile özellikle de Kýzýlcasu bölgesinde Türkiye genelinde ki deðiþik türde aðaçlarýn bir arada görülmesi ile ünlüdür. Yapýlan bir araþtýrmada, Kýzýlcasu Bölgesi aðaç çeþidi açýsýndan Türkiye’nin ilk sýrasýnda yer almýþtýr.
Ormaný böylesine çeþitli olan bir yörede neler yetiþmez ki aklýnýza gelen her türden organik bitki saðlýklý beslenme için doða tarafýndan önünüze hatta ayaklarýnýzýn altýna serilir de farkýna bile varmadan basýp geçersiniz.
Örnek mi? Ormanda gezerken yaný baþýnýzda ki þu bitkiden enfes bir Ispýt yapraðý dolmasý yemeði, ormanda yetiþen kanlýca baþta olmak üzere çok çeþitli doðal mantarlardan her türlü mantar yemeði yapýlýr.
Ýlginç bir baþka doðal lezzet ise Diken ilmeði ile yapýlan yemektir ki bu yöreye özgü farklý lezzet sunar
Bölgede þimþir aðaçlarýndan geleneksel olarak elde yapýlan kaþýklarda önemli bir kültür zenginliðidir.
Þenpazarýn en güzel yeri neredir diye sorulsa;
Karacakaya, kýzýlca su, Fabrika deresi, Samay hangi birini saysam diðeri eksik kalýr.
Þimdi Kýzýlcasu yolundayým.
Eski Kastamonu –Cide yolundayým. Kýzýlcasu’ya gitmek için yeþil orman içinde siyah bir ip gibi gözüken yolda bir o yana bir bu yana giderek týrmanýyoruz. Yol öyle virajlý ki bazen iki manevrada dönüyoruz.
Eskiler anlatýyor bu yoldan Kastamonu-Cide 8 saat sürermiþ.
Yolda ilerlerken etrafa bakýyoruz. Orman çoðu zaman manzarayý saklasa da arada bir soluk veriyor. Bu arada açýklýklardan görünen manzarayý ise anlatmaya imkân yok.
Cide-Kastamonu arasýný 8 saatte alýyorduk diye anlatan arkadaþým benim bu yolu sadece bu kesimini sonbaharda yapraklarýn renk cümbüþü mevsiminde 12 saatte bile geçemediðimi bilse ne derdi acaba diyor kendi kendime gülümsüyorum.
Yol yeþilliklerin arasýndan kývrýla kývrýla ilerlerken birden yolun hemen kenarýnda bir doðal anýt ortaya çýkýyor.
Tek bir kökten çýkan ama hemen sonrasýnda 12 ayrý dala ayrýlýp göðe yükselen gerçek bir doðal anýt.
Onikikardeþler Kayýn Aðacý Tabiat Anýtý:
“Þenpazar Ýlçesi’nde 2500 m2 alanda 21.04.1995 tarihinde tesis edilmiþtir. Birbirine
Bitiþik tek kökten oluþan 12 çatala sahip kayýn aðacýnýn 95–105 yaþlarýnda, 35–40 m. boyunda, çatalýn her birinin 40–50 cm çapa sahiptir.”
Bu olaðanüstü aðaca, bu on iki dallý kayýna 12 Kardeþ diye isim vermiþler
Kardeþlerin bir kýsmý artýk yok kimi çürümüþ, kimini yýkýlmasýn diye kesmiþler.
Kalanlar bile tek baþlarýna bir anýt aðaç.
Sarmaþýklarýn sardýðý, mantarlarýn büyüdüðü, karýncalarýn yuva yaptýðý kayýn aðacý herkese kucaðýný açmýþ.
Ayakta kalan kardeþler hep birlikte kollarýný açmýþlar herkesi kucaklamýþlar.
Bu kardeþliðin anýtý,
Barýþýn, bu Þenpazar’ýn simgesidir.
Bu “karlý kayýn ormanýnda” ki bir anýt aðaçtýr.

04.10.2011
Cebrail Keleþ - Kastamonu Postasý